Ga niet voorbij aan de pijn

There is a crack, a crack in everything
That’s how the light gets in
Leonard Cohen: Anthem

Ik zei: Hoe zit het met mijn ogen?
Hij zei: Hou ze op je pad
Ik zei: Hoe zit het met mijn passie?
Hij zei: Hou die brandende
Ik zei: Hoe zit het met mijn hart?
Hij zei: Vertel me wat je er in bewaart
Ik zei: Pijn en verdriet?
En Hij zei: Blijf er bij
De wond is de plaats waar het licht je binnengaat
Mawlānā Jalāl-ad-Dīn Muhammad Rūmī, 13e eeuwse Perzische poëet en theoloog

We hebben nogal de neiging leed te verzachten, manieren te verzinnen om de dingen zo te zeggen dat het minder erg lijkt. Ook in gesprekken met anderen willen we graag de pijnlijke dingen gemakkelijker maken. Dat doen we soms heel handig door het op een andere manier te formuleren of door uit te leggen zodat het begrijpelijk en behapbaar wordt.

Het kan heel subtiel door een glimlachje als iemand iets naars vertelt. We laten daarmee zien dat we horen wat er gezegd is, maar maken het ook zachter. Of zoals laatst toen iemand me vertelde dat zijn vader hem vroeger te veel richting en te weinig ruimte had gegeven. Waarop ik uitlegde dat zijn vader dat met de beste bedoelingen gedaan had. Zo zijn er veel manieren om leed te verzachten.

Dat is mooi en komt voort uit de menselijke neiging om voor elkaar te zorgen.
Maar we gaan daarmee ook aan het leed voorbij. En geven we aan dat we dat pijnlijke stukje van iemand anders of van onszelf niet willen zien. Dat is minder liefdevol.

Ga niet aan die pijn voorbij. Wil iemand helemaal zien, met het leed. Dan ben je pas een echte vriend.
En vanuit het perspectief van de begeleiding: In het verdriet zit verlangen en je kunt iemand veel meer helpen door dat verlangen helder te krijgen dan door het leed te verzachten.